Położone w regionie Emilia-Romania ponad 150-tysięczne miasto Rawenna jest to, jak mogłoby się wydawać miejsce, które nie zawiera bardziej znaczących propozycji dla pasjonatów Italii. Szczególnie w konfrontacji z bogactwem architektury i w ogóle różnorodnością rozkrzyczanej studenckiej czerwonej Bolonii miasto to na pierwszy rzut oka wygląda mało okazale, by nie powiedzieć po prostu i w ogóle: wieje nudą! Można zastanowić się nad tym czy jest to jednak właściwa i sprawiedliwa ocena tego miasta? Zapraszamy na wspólny spacer po Rawennie. Znajdziecie tu ciekawostki architektury, świetną kuchnię, liczne mozaiki – tak bardzo charakterystyczne dla tego miasteczka.
Spis treści
Choć proponujemy spacer po Rawennie, trzeba Wam wiedzieć, że mieszkańcy Rawenny chętniej niż n piechotę przemieszczają się rowerami. Nie jesteśmy pewni, ale niewykluczone, że Rawenna to rowerowa stolica świata.
Gdzie leży Rawenna?
Miasteczko to łączy się z Adriatykiem kanałem żeglownym o łącznej długości ok. 10 km; leży u zbiegu dwóch rzek Montone i Ronco w odległości ok. 1 godziny jazdy pociągiem z Bolonii. Turyści może mniej oblegają Rawennę tak, jak np. Bolonię z powodu swoich charakterystycznych pięknych Portyków, których na próżno szukać w innych miastach tej części Europy, Parmę z powodu choćby swoich parmeńskich znanych na całym świecie mięsnych specjałów, Ferrarę czy Modenę.
Rawenna ma jednak w sobie też coś wyjątkowego. To małe mozaikowe miasto. Ze swoją skromnością i skrytością nie wdzięczy się i na siłę nie stara się do siebie przekonywać. Swoje skarby stopniowo odkrywa przed dociekliwymi i chcącymi ją poznać, ale kiedy już to zrobi, naprawdę trudno o niej zapomnieć.
Historyczny spacer po Rawennie
To małe nadmorskie miasteczko ma długą i niezwykle bogatą historię. Licząca sobie piętnaście wieków Rawenna aż trzykrotnie była stolicą kraju. Po raz pierwszy swój dwór z Mediolanu przeniósł tu Cesarz Honoriusz w obliczu zbliżającego się zagrożenia z północy. W tym też czasie Rawenna stała się znaczącą stolicą arcybiskupią. Bagniste i trudne do zdobycia okoliczne tereny oraz bliskość jednej z największych baz floty rzymskiej na Adriatyku dawały realne szanse na skuteczną obronę przed wrogiem.
Bizantyjskim swym władcom Rawenna zawdzięcza okres największego splendoru. Chcieli oni zadziwić świat bogactwem i przepychem swoich pałaców i kościołów, dlatego też Rawenna stała się w tamtym okresie jednym z najważniejszych ośrodków kulturalnych na świecie! Była łupiona i niszczona, została na długo zapomniana i niedoceniana, chowając przed wścibskimi swój największy skarb – mozaiki. Rawenna słynie z ich obecności we wnętrzach pięknych zabytków miasta. Dlatego słusznie nazwana jest przez nas mozaikowym miastem. Rawenna słynie przede wszystkim ze swoich jedynych w swoim rodzaju, niepowtarzalnych mozaik. To prawdziwie mozaikowe miasto.
Zabytki Rawenny
W 1996 roku 8 zabytkowych obiektów Rawenny zostało umieszczonych na liście światowego dziedzictwa UNESCO – są to: Bazylika San Vitale, Mauzoleum Galli Placydii, Sant’Apollinare Nuovo, Baptysterium Ortodoksów, Baptysterium Arian, Kaplica arcybiskupia, Mauzoleum Teodoryka, Sant’Apollinare in Classe. Tam, gdzie jest w czym wybierać najtrudniej wskazać flagowy, najbardziej rozpoznawalny i charakterystyczny dla miejsca, w którym się znajdujemy zabytek. Naszym zdaniem bezspornym nomero uno jest Bazylika św. Witalisa, do której dojdziemy, wszak jesteśmy na szlaku, spacer po Rawennie trwa.
Ale, ale, ale… zanim dojdziemy do przepięknej – oczywiście naszym zdaniem – Bazyliki Św. Witalisa, obierzmy sobie punkt wyjściowy naszej pieszej wędrówki. Zatem…. szukamy centralnego punktu miasta. Za ten punkt obieramy Piazza del Popolo.
Jest to główny plac Rawenny. Na Piazza del Popolo toczy się tu życie towarzyskie mieszkańców naszego miasta. Może trochę tak jak na krakowskim rynku, choć co oczywiste place te są absolutnie nieporównywalne. Piazza del Popolo – Plac ludowy. Słuchać gwar turystów. Widać restauracje i kawiarnie. Są też księgarnie. Ruch i Życie. Głównym budynkiem tego placu jest – il Palazzo Comunale (ratusz) charakteryzujący się z szerokimi kamiennymi schodami i uwidocznionymi dwiema kolumnami przy wejściu. Na kolumnach tych stoją postaci dwóch świętych, Witaliego i Apolinara, który jest patronem Rawenny. Zaczynamy spacer po Rawennie. Spacerując ok. pięciu minut Via IX Novembre, Via Cavour i Via Argentario dochodzimy do Via San Vitale. Wspominaliśmy o pięknej bazylice św. Witalisa. Słowo się rzekło… Jesteśmy na miejscu.
Bazylka San Vitale
W naszej ocenie Bazylika św. Witalisa jest najważniejszym zabytkiem miasta. Surowe mury tego obiektu w żaden sposób nie przygotowują na oszałamiający spektakl, który ujawnia się wewnątrz świątyni. Wchodząc odnosimy wrażenie przejścia tajemniczymi wrotami do źródeł piękna Konstantynopola. Oczy długo nie mogą się przyzwyczaić do blasku i kolorów tak bardzo charakterystycznych dla bizantyjskiej architektury. Bogactwo dekoracji i zdobnicze detale układają się w obrazki mniej więcej tak, jak w rozkładanych książeczkach dla dzieci.
Mozaiki w tutejszej bazylice pochodzą z V i VI wieku. Nad kolumnadą w nawie głównej Bazyliki znajdują się starotestamentalne freski: historia Abrahama, ofiara z Izaaka, życie Mojżesza, a także opowieść o biblijnych: Kainie i Ablu. Ponadto wnętrze jest ozdobione 15 medalionami-mozaikami, przedstawiającymi Jezusa, apostołów oraz św. Gerwazego.
Na architekturze San Vitale wzorowano słynną bazylikę Hagia Sofia, której budowę rozpoczęto 15 lat później. Wzorowano także karolińską kaplicę w Akwizgranie.
Mauzoleum Galla Placidia
Nieopodal Bazyliki San Vitale znajduje się Mausoleo di Galla Placidia, nazwane tak od imienia przyrodniej siostry Honoriusza. Jest to niewielki budynek, który dla odwiedzających go turystów ma piękną niespodziankę. Słoneczny blask wpadający przez alabastrowe okna pada na mozaiki o ciemnoniebieskim połysku, które tworzą firmament ze złotymi gwiazdami otaczającymi krzyż. Niebo dosłownie na wyciągnięcie ręki! To naprawdę trzeba zobaczyć!
Sant’Apollinare Nuovo
Kontynuujemy spacer po Rawennie. Ulicami – Via Ponte Marino i Via P. Costa dochodzimy do skrzyżowania z Via Di Roma. Skręcamy w prawo i widzimy najpierw kościół świętego Jana Ewangelisty, a następnie Bazylikę Świętego Apolinarego, która znajduje się właśnie przy tej ulicy. We wnętrzu świątyni znajdują się relikwie św. Apolinarego. Świątynia pod wezwaniem św. Apolinarego w roku 1966 została wpisana na listę światowego dziedzictwa UNESCO.
Baptysterium Ortodoksów
Budynek ten określany jest w rozmaity sposób, np. baptysterium ortodoksów, baptysterium katedralne, baptysterium neonianum. Jest to najstarszy zabytek Rawenny. W jego wnętrzu znajduje się basen chrzcielny wykorzystywany do ceremonii chrzcielnych. Centralną część kopuły zdobi mozaika przedstawiająca chrzest Jezusa w wodach rzeki Jordan. Zwracamy uwagę na ozdobne płaskorzeźby przedstawiające szesnastu proroków.
Baptysterium Arian
Baptysterium ariańskie zbudowane za czasów Teodoryka było częścią większego kompleksu, którego centrum stanowiła ariańska katedra Hagia Anastasis (dzisiaj kościół Spirito Santo, niestety przebudowany w XV wieku i nic w nim z jego bizantyjskich dekoracji nie przetrwało). Kiedy Rawenna wróciła w ręce Bizancjum w VI wieku, baptysterium zostało przekształcone w oratorium pod wezwaniem Santa Maria in Cosmedin. Na początku XVIII wieku przeszło w prywatne ręce, by w XX wieku zostać własnością państwa. W czasie nalotów alianckich zabudowania wokół baptysterium zostały zniszczone, co paradoksalnie pomogło wyeksponować budynek, który następnie udostępniono do zwiedzania.
Mauzoleum Teodoryka
Zabytek ten jest jednym z ciekawszych budynków Rawenny. Jak każde tego typu miejsce w Rawennie ma też swoją unikalną historię, którą można opowiadać zapewne na wiele różnych sposobów. W tym przypadku władca Ostrogotów – Teodoryk rozkazał poddanym, a ci w około 520 roku wybudowali mu jego własny grobowiec. Pośmiertne “mieszkanie” zostało wówczas podzielone na dwie niezależne od siebie części, tj.: kaplicę i komorę spoczynku pośmiertnego Teodoryka. Pozostając jeszcze przez chwilę w pośmiertnych tematach Rawenny nie można pominąć faktu, iż to właśnie w tym mieście znajdują się doczesne szczątki Dantego – twórcy Boskiej komedii.
Jak dojechać do Rawenny?
Dla wszystkich chcących przeżyć niezapomniane chwile w Rawennie to jest bardzo ważne pytanie. Do Rawenny można dojechać zarówno samolotem, jak i samochodem albo pociągiem. Nie będzie zaskoczeniem, jak powiemy, że rekomendujemy lotnicze połączenia np. z Katowic.
W niedalekiej odległości od Rawenny znajdują się trzy lotniska: Forli (30 km), Rimini (50 km) i Bolonia (80 km). Port lotniczy Forli obsługuje głównie tanie linie lotnicze i ma połączenia z niektórymi państwami Europy wschodniej. Port lotniczy w Rimini obsługuje zarówno połączenia lokalne (np. Rzym, Palermo) jak i międzynarodowe. Nam udało się zorganizować przelot z Katowic do Bolonii. Międzynarodowe lotnisko w Bolonii obsługuje połączenia z Katowicami i Krakowem oraz wieloma innymi krajami świata, a dodatkowo loty krajowe do lotnisk docelowych, takich jak: Bari, Brindisi, Cagliari, Lamezia Terme, Mediolan, Neapol, Rzym i Palermo.
W Rawennie znajduje się stacja kolejowa. Posiada bezpośrednie połączenie kolejowe z Bolonią, Rimini, Ferrarą, Rzymem, Parmą. Do Rawenny odchodzi odnoga autostrady A14 Bolonia-Rimini. Oprócz tego krzyżują się tu drogi w kierunku Ferrary, Rimini, Ceseny, Chioggi, Forli i Faenzy.
Co zjeść w Rawennie?
W tym konkretnym wypadku odpowiedź na tak postawione proste pytanie również jest bardzo prosta. Wszystko co jemy w Italii smakuje wyśmienicie. Może powiedzmy to też w wyraźny sposób, że każdorazowo plany wyjazdu do takiego czy innego miasta rozpoczynamy od przeszukania kulinarnych specjałów podawanych w tym mięście, tj. odpowiadamy sobie na pytanie z jakich kulinarnych dań dane miasto czy region słynie. Zasadniczo zarówno w Rawennie, jak również w całym niemal regionie Emilia-Romania wszystko smakuje rewelacyjnie. Powiedzmy to wprost – jesteśmy zwolennikami parmeńskich specjałów znanych chyba wszystkim na całym świecie, boloński sos – al ragu jest po prostu nieoceniony. Mortadelę też wszyscy dobrze znamy, choć nie wszyscy za nią przepadamy. W Rawennie można zjeść np. zupę z żab – zuppa di rane. Mieliście kiedyś okazję?
I zupełnie na am koniec jeszcze jedna ciekawostka. Miastem partnerskim Rawenny w Polsce jest miejscowość leżąca w województwie śląskim – Łaziska Górne. W naszej ocenie trudno dopatrywać się jakichś zbieżności między tymi tak bardzo różniącymi się od siebie miastami.
Marta
Asia
